देशमा कोरोना संक्रमित फेरि बढ्न थालेसँगै भ्याक्सिनको माग बढ्ने भन्दै तत्कालका लागि कोभिशिल्ड निर्यातमा भारतले रोक लगाएको छ ।
भारतको यो निर्णयले कोभ्याक्स योजनाअन्तर्गत पर्ने नेपालसहित १९० देशमा यसको असर पर्ने बताबइएको छ । भारतले अहिलेसम्म ७६ देशमा कोरोना भ्याक्सिनको करिब ६ करोड डोज पठाएको छ ।
अहिलेसम्म २० लाख डोज खोप खरिद गरेकाे नेपालले भारतबाट थप ५० लाख डोज खोप किन्ने प्रक्रिया अगाडि बढाएको थियो तर भारतको पछिल्लो निर्णयका कारण अब खरिद प्रक्रिया नै राेकिएकाे छ ।
भारतले पहिलो चरणको खोप अभियानका लागि सिरम इन्स्टिच्युट अफ इन्डियाले उत्पादन गरेको १० लाख डोज कोभिशिल्ड खोप नेपाललाई दिएकाे थियाे । खोप आएसँगै सरकारले गत १४ माघदेखि खोप लगाउने अभियान चलाएको थियो ।
भारतले कोभिशील्ड खोप उपलब्ध गराएपछि नेपालले पनि सोही खोप खरिद गर्ने प्रक्रिया अगाडि बढाएको थियाे । जसअन्तर्गत पहिलो चरणमा २० लाख डोज खोप खरिद गर्ने सरकारले निर्णय गर्यो । सिरम इन्स्टिच्युटसँग २० लाख मात्रा खोप प्रतिडाेज ४ डलरमा किन्ने सहमति पनि गर्यो ।
खरिदका लागि सरकारले ८० प्रतिशत रकम बिक्रेता कम्पनीलाई तिरिसकेको छ । खोप आएपछि बाँकी २० प्रतिशत रकम पनि भुक्तानी गरिने सहमति छ । २० लाख डोजमध्ये १० लाख डोज खोप नेपाल आएपछि २३ फागुनदेखि दोस्रो चरणको खोप अभियान सुरु भएको थियो ।
तर, बाँकी १० लाख डोज खोप दिन सिरमले आनाकानी गरेपछि दोस्रो चरणको खोप अभियान बीचमै रोकिएकाे छ । ५० लाख डाेज खाेप खरिद गर्ने प्रक्रिया अगाडि बढाएको नेपालले सहमतिअनुसार पाउनुपर्ने १० लाख डोज खोप पनि पाएको छैन । यही बेला भारतले काेभिशील्ड निर्यातमा राेक लगाएकाे हाे ।
कोरोना संक्रमण पुनः बढेपछि युरोपका कतिपय दृश पुनः लकडाउनमा छन् भने भारतले पनि उच्च सतर्कता अपनाइरहेको छ ।